Áššiid gieđahallan Oadjorievttis

Váidalanášši johtuibidjan

Mearrádussii, mii lea váidalusa vuolde, lea laktojuvvon váidalančujuhus, mas oidnojit deháleamos áššit, mat laktásit váidalusa bargamii. Váidalanreive doaimmahuvvo dábálaččat ovdolágádussii. Jos ovdolágádus ii njulge mearrádusa nuppástusohcci gáibádusaid mielde, dat doaimmaha váidalanreivve mildosiiguin sihke buot earáge áššebáhpáriid, mat laktásit áššái, oadjoriektái.

Ášši gieđahallanmuttut

Ášši merkejuvvo, ahte lea biddjon johtui, oadjorievtti girjenkantuvrras. Das maŋŋá notára dahká ášši ovdaválmmaštallama. Válmmaštallon áššit juhkkojit áššemeannudeaddjái váldoáššis johtui boahtináigge mieldásaš ortnegis. Áššemeannudeaddji ráhkada áššebávermateriála vuođul ovdanbuktinmuittuhančállaga ja maiddái mearrádushápmosa. Rievtti lahtut oahpásmuvvet das maŋŋá áššái iešguhtege vuoru mielde. Go rievtti ságajođiheaddji geahččá, ahte ášši lea čoavdimis, son mearrida ášši gieđahallama ja čoavdima várás. Ášši čoavdin loahpaha ášši gieđahallama oadjorievttis.

Njunušduopmár ja ossodathoavddat iežaset ossodagain bearráigehččet vuoigatvuođaprinsihpaid heiveheami ja lágatulkoma ovttaláganvuođa. Prinsihpalaččat mearkkašahtti ášši sáhttá dárbbu mielde sirdit čoavdima várás nanosmahttojuvvon riektečoahkkimis dahje dievasčoahkkimis.

Oadjorievtti mearrádus

Oadjorievtti mearrádus hábmejuvvo gárvvisin ášši čoavdima maŋŋá. Čálalaš oadjorievtti mearrádus doaimmahuvvo áššeosolaččaide. Jos áššeosolaš geavaha áššeolbmo, mearrádus doaimmahuvvo vuolggasajis dušše áššeolbmui. Oadjorievtti mearrádusa sisdoalus eai addojuvvo dieđut ovdal mearrádusáššebáhpáriid sáddema.

Ášši gieđahallan oadjorievttis nohká mearrádusa sáddemii. Oadjorievtti mearrádusa oažžuma maŋŋá áššeosolažžan doaibmi ealáhatlágádus, oadjofitnodat dahje eará lágádus galgá álgit doaibmabijuide, mat mearrádusas vejolaččat čuvvot.

Njálmmálaš gieđahallan

Riektegeavvan oadjorievttis lea váldoáššis čálalaš. Oadjoriekti sáhttá goittotge doaimmahit njálmmálaš gieđahallama jogo nuppástusohcci bivdagis dahje ášši čielggadeami várás maiddái iežas álgagis.

Jos nuppástusohcci geahččá, ahte oadjoriekti galgá doaimmahit áššis njálmmálaš gieđahallama, son galgá buktit ovdan dan guoski bivdaga čálalaččat. Seamma oktavuođas nuppástusohcci galgá almmuhit, man dihtii njálmmálaš gieđahallama doaimmaheapmi lea dárbbašlaš ja makkár čilgehus das evttohuvvošii.

Njálmmálaš gieđahallamis lea vejolaš gullat nuppástusohcci, vuostebeallin doaibmi fitnodatsearvvi dahje lágádusa, duođašteaddjiid ja áššedovdiid, ja maiddái váldit vuostá eará čilgehusa. Oadjorievtti doavtterlahttu ii bargga nuppástusohccái doaktárdárkkisteami njálmmálaš gieđahallama oktavuođas iige mange eará oktavuođas.

Julkaistu 15.10.2013